
یک پژوهشگر حوزه تاریخ معاصر گفت: کودتای 28 مرداد، دست غرب را برای نفوذ و دخالت در ایران به قدری باز گذاشت که از ارتش تا مطبوعات ایران در اختیار آنان قرار گرفت. این کودتا 200 سال مردم ایران را به عقب بازگرداند.
به گزارش خبرنگار حوزه تاریخ جودو وازا، هفتاد سال از روز ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ میگذرد. روزی که دولت ملی دکتر محمد مصدق با دخالت و برنامهریزی دولتهای بریتانیا و آمریکا و عوامل داخلیشان سرنگون شد. کودتای ۲۸ مرداد طلیعه بازگشت دوباره استبداد و دیکتاتوری پهلوی در سپهر سیاست و اجتماع ایرانی بود. این کودتا یکی از مهمترین و سرنوشتسازترین حوادث سیاسی تاریخ معاصر ایران و سرمنشاء بسیاری از مصائب و حوادث تلخ تاریخ این سرزمین به شمار میآید. دولت انگلیس پس از ملی شدن صنعت نفت، به جهت از دستدادن یکی از منابع عمده ارزی خود، لحظهای از توطئه علیه دولت مصدق دست برنداشت. ملی کردن صنعت نفت، مصدق و جبهه ملی را رویاروی دولت انگلیس قرار داد و در نهایت انگلیس را به این نتیجه رساند که تنها راهحل مسأله نفت، سرنگونی دولت مصدق است. اما به جهت موقعیت بینالمللی و قرار داشتن در جایگاه درجه دوم از قدرت در فرایند امر مذکور، ناگزیر از جلب موافقت و همراهی یک قدرت درجه یک بود. به همین منظور با عنوان کردن خطر کمونیزم سعی در متقاعد کردن آمریکا کرد. سرانجام این کودتا در ایران، سقوط دولت ملی مصدق و بازگشت دیکتاتوری خشن و سرسختانه پهلوی پس از سالها به عرصه اجتماع ایران بود. برای بررسی این رخداد با قاسم تبریزی پژوهشگر حوزه تاریخ معاصر گفتوگویی داشتیم که در ادامه حاصل کار را میخوانید.
قاسم تبریزی ایجاد فضای باز سیاسی پس از سقوط دیکتاتور پهلوی زیر سایه اشغال متفقین علل و عوامل سیاسی و اجتماعی کودتای ۲۸ مرداد چه بود؟ بازنده اصلی این کودتا، نه دولت مصدق که مردم ایران بودند. مردمی که با کلی امید از سال ۱۳۲۷ دست به اقدامات ضداستعماری زدند و برای روی کار آمدن یک دولت ملی تلاش کردند؛ ناگهان با دو قدرت آمریکا و بریتانیا روبهروشدند که یک روزه تمام دستاورهای آنان را برهم زد و بار دیگر استبداد داخلی و استعمار خارجی را به ایران وارد کرد